บรรพชนคนบุรีรัมย์ราว พ.ศ.1 แรกตั้งหลักแหล่งบริเวณที่ลุ่มใกล้ห้วยจระเข้มาก ต่อเนื่องถึงเขตบุรีรัมย์ หลัง พ.ศ.1700 บริเวณบุรีรัมย์ รวมทั้งสองฝั่งโขง-ชี-มูล อยู่ในอิทธิพลทางการเมืองและวัฒนธรรมของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 มหาอำนาจของอาณาจักรกัมพูชาที่เรืองอำนาจสูงสุด ทรงมีบรรพชนต้นตระกูลในราชวงศ์มหิธรปุระ บริเวณตอนต้น-กลางลุ่มน้ำมูลทางเมืองพิมาย-พนมรุ้ง บริเวณรอบๆ เขาพนมรุ้งและเขาใกล้เคียงที่เป็นศาสนสถานศักดิ์สิทธิ์ ยังมีผู้คนรวมกันเป็นบ้านเมืองมีเจ้าเมืองปกครองสืบเนื่องมา แล้วสืบนามเดิมว่าพนมรุ้งด้วย ...หลัง พ.ศ.2000 พวกลาวฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงเคลื่อนย้ายหนีความขัดแย้งทางการเมืองมาตั้งหลักแหล่งในอีสาน อำนาจเวียงจันขยายเข้ามาถึงบริเวณลุ่มน้ำชี แต่ทางลุ่มน้ำมูล เช่น บุรีรัมย์ ฯลฯ อยู่ในอำนาจทางการเมืองของรัฐละโว้-อโยธยา มีเมืองนครราชสีมาเป็นศูนย์กลางที่ไม่อยู่ในวัฒนธรรมลาว