เมื่อ พ.ศ.2483 ข้าพเจ้าได้มีโอกาสไปเที่ยวเชียงตุงแคว้นฉาน และพม่า ได้ผ่านบ้านเมืองของชนเผ่าไทยและชนชาวดอยในแคว้นฉาน เห็นความเป็นอยู่และได้ฟังเรื่องราวของพวกเขาแล้ว ก็รู้สึกตื่นเต้นอยากรู้อยากเห็นมากขึ้น แต่เวลาเที่ยวเพียงเล็กน้อยจะทำได้อย่างไรนอกจากอาศัยหนังสือที่เขาเขียนไว้มาอ่านหาความรู้เพิ่มเติมเท่านั้น ครั้งมาเมื่อ พ.ศ.2486 ข้าพเจ้าได้มีโอกาสไปรับราชการในตำแหน่งศึกษาธิการจังหวัดประจำ “สหรัฐไทยเดิม” และอยู่เชียงตุงเป็นเวลา 2 ปีเศษ มีเวลาศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับประวัติเมืองเชียงตุงและความเป็นอยู่ของคนเผ่าไทยกับชนชาวดอยได้บ้าง จึงได้พยายามรวบรวมเอาไว้เป็นหลักประกอบการแต่งหนังสือที่ตั้งใจไว้ว่าจะทำขึ้นในโอกาสอันสมควร โดยเฉพาะประวัติของเมืองเชียงตุงซึ่งไม่เคยปรากฏอยู่ในที่ใดเลย ก็บังเอิญโชคดีที่ไปพบตันฉบับเข้าที่เจ้าบุญวาทย์วงศาเป็นภาษาไทยเขิน ท่านเจ้าของได้เอื้อเฟื้อให้ยืมและแปลข้อความให้ข้าพเจ้าบันทึกเอาไว้เป็นภาษาไทย ซึ่งข้าพเจ้าของคุณเป็นอย่างสูงไว้ที่นี้ด้วย