บทความ มุงอธิบายพัฒนาการดานการลุกขึ้นสูของชาวนาวา มีรูปแบบ ลักษณะใด รากเหงาของปญหาที่ทําใหชาวนาในแตละยุคสมัย รูปแบบองคกร อยางไร มีความแตกตางกันไปอยางไร โดยพิจารณาเปรียบเทียบขบวนการ ชาวไรชาวนาในอดีตที่ผานมา นับตั้งแตชาวนาในยุคกอนเหตุการณ 14 ตุลาคม 2516 สหพันธชาวนาชาวไรฯ จนถึงขบวนการชาวนาชาวไรรวมสมัยในปจจุบัน ดานการศึกษาขบวนการชาวนาชาวไร พบวา มักใหความสําคัญตอ การศึกษาขบวนการเคลื่อนไหวที่ใหญโต มีชื่อเสียงและเปนที่รูจัก และสามารถ สรางผลสะเทือนในการเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบายหรือทางสังคม ในขณะที่การ รวมกลุมใหมๆ โดยเฉพาะกลุมที่รัฐเขาไปสงเสริมจัดตั้งยังมีงานศึกษาไมมากนัก และการศึกษาขบวนการชาวนารวมสมัยตองคํานึงถึงบริบททางเศรษฐกิจการเมือง พื้นที่ทางการเมืองและสังคม และโลกชีวิตของชาวนาที่เปลี่ยนแปลง อยางมากดวย