สยามาณานิคม มณฑลพายัพ ปฏิบัติการสำรวจและผลิตพื้นที่เมือง ชนบท ป่าเขากับการสร้างความศิวิไลซ์

การสำรวจและผลิตพื้นที่แบบอาณานิคมในมณฑลพายัพโดยสยามแสดงให้เห็นนโยบายและปฏิบัติการจัดการพื้นที่ด้วยความรู้แบบวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ นำไปสู่การสำรวจ ตรวจชั่งวัดเพื่อการควบคุมพื้นที่ทั้งในระดับมหภาคและจุลภาค ความหมกหมุ่นของชนชั้นนำสยามที่มีต่องานค้นประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ด้านหนึ่งให้ความสำคัญกับดินแดนที่จะกลายเป็นมณฑลพายัพว่าเป็นอู่อารยธรรมที่ส่งทอดมายังความเป็นชาติ แต่ขณะเดียวกันก็แยกความเรืองรองในอดีตกับความเสื่อมโทรมของวัฒนธรรมของคนในมณฑลพายัพออกจากกัน

ความด้อยกว่านั้นเองเป็นเหตุให้สยามมีความชอบธรรมที่จะปกครองและครอบครองเป็นเจ้าของโบราณวัตถุและโบราณสถาน บทบาทของภาษาไทยในฐานะการจัดระบบหมวดหมู่เมืองหรือจังหวัด ตำบล ภายใต้พิกัดแห่งอำนาจที่มากับการปกครองแบบใหม่ของสยาม นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงชื่อบ้านนามเมืองและสถานที่ ยังพบความพยายามแทบที่อักชระพื้นเมืองด้วยอักษรไทยในพื้นที่ต่าง ๆ

สารบัญ
บทที่ 1 บทนำ ว่าด้วยพื้นที่และความเป็นอาณานิคม
บทที่ 2 การสำรวจ “พื้นที่แบบอาณานิคม” ของสยามในมณฑลพายัพ
บทที่ 3 การผลิต “พื้นที่แบบอาณานิคม” ของสยาม ในมณฑลพายัพ
บทที่ 4 พื้นที่กับปฏิบัติการตรวจตรา สอดส่อง และสร้างประสิทธิภาพในการบริหารเพื่อควบคุมคนในบังคับ
บทที่ 5 อำนาจ-ความรู้ด้านประวัติศาสตร์โบราณคดี และภาษาของสยามในมณฑลพายัพ
บทที่ 6 บทสรุป
ฯลฯ