พระราชนิพนธ์บทละครเรื่องรามเกียรติ์ นอกจากมีคุณค่าด้านวรรณกรรมร้อยกรองแล้วยังเป็นแหล่งค้นคว้ารายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับเรื่องรามเกียรติ์ของไทยอย่างดียิ่ง ทั้งยังมีลักษณะการแต่งตามขนบวรรณคดีไทย และประมวลความรู้เกี่ยวกับประเพณีวัฒนธรรมต่างๆ ของไทย รวมทั้งความคิดความเชื่อแบบไทยไว้อย่างหลากหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเชื่อเรื่องพระมหากษัตริย์ คือ พระนารายณ์ที่อวตารลงมาปราบยุคเข็ญในโลกมนุษย์ เป็นเรื่องที่ให้ความเพลิดเพลินและคติธรรม ทั้งยังเป็นรามเกียรติ์ไทยที่มีเนื้อหายาวที่สุดและสมบูรณ์ที่สุด ใช้ภาษาและสำนวนไทยที่เรียบง่ายแต่ไพเราะ มีตัวละครและพฤติกรรมแปลกๆ ของตัวละครบางตัว และบางเหตุการณ์ ด้วยเหตุนี้ คณะกรรมการวรรณคดีแห่งชาติ จึงประกาศยกย่องบทละครเรื่องรามเกียรติ์พระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกเป็น “วรรณคดีแห่งชาติ” และบทความของวิทยากรจากคณะกรรมการวรรณคดีแห่งชาติเกี่ยวกับความเป็นเอกภาพ ความดีความงาม ในพระราชนิพนธ์บทละครรามเกียรติ์นี้ได้ถูกรวบรวมไว้ในหนังสือเล่มนี้