นำเสนอประวัติศาสตร์ทางเลือก ผลงานของศาสตราจารย์สายชล สัตยานุรักษ์ นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์ ผู้มีผลงานวิพากษ์ปอกเปลือกแนวคิด "ชาติไทย" และ "ความเป็นไทย" มาอย่างต่อเนื่อง เนื้อหาในเล่มมาจากงานวิจัย "ประวัติศาสตร์วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทยของปัญญาชน พ.ศ.2435-2535" ที่จะพาคุณผู้อ่านย้อนกลับไปสำรวจประวัติศาสตร์ความเป็นมาของชาติไทยและความเป็นไทย ในรอบหนึ่งร้อยปีที่ผ่าน โดยวิเคราะห์ผ่านปัญญาชนไทย 10 คนที่มีส่วนสำคัญในการนิยามสืบทอด และเผยแพร่แนวคิดความเป็นไทย จากการค้นคว้าเอกสารทางประวัติศาสตร์และงานวิจัยต่างๆ ที่น่าสนใจมากมายและหลากหลาย ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายที่ใครจะสามารถค้นคว้า เชื่อมโยง และตีความข้อมูลเหล่านี้ได้อย่างเป็นระบบ โดยเปิดเผยให้เห็นแง่มุมทางประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ ที่ต่างออกไปจากประวัติศาสตร์กระแสหลัก ทำให้เห็นภาพมุมกว้างของกระบวนการนิยามความเป็นไทยตลอดหนึ่งศตวรรษที่ผ่านมา