หากจะนับว่าการอภิวัฒน์ ๒๔๗๖ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ไม่นองเลือด เป็นลักษณะ "ประนีประนอมรอมชอม" ของสังคมไทยที่ทำให้เราเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตยแบบไม่ต้องสังเวยชีวิต ผู้รู้ท่านหนึ่งบอกว่านั่นเป็นความเชื่อที่ผิด เพราะ "ฉากจริง" ของ "การอภิวัฒน์" เกิดขึ้นในปีถัดมา หลังความพยายามประนีประนอมตลอดขวบปีล้มเหลว ปลายปี ๒๔๗๖ ส่วนหนึ่งของเครือข่ายระบอบเก่าก็ยกกำลังเจ้าปะทะระบอบใหม่ เกิดเป็นสงครามกลางเมืองครั้งแรกในยุคประชาธิปไตยหัดเดินของสยาม สมรภูมิหลักเกิดขึ้นที่ทุ่งบางเขน ตามแนวรางรถไฟไปจนสุดขอบที่ราบสูง ผลแพ้ชนะทิ้งร่องรอยความทรงจำและมรดกทางการเมืองไว้มากมาย ยังไม่นับ "สงครามความทรงจำ" ที่ยังคงดำเนินจนถึงปัจจุบัน เมื่อประวัติศาสตร์ "กบฏบวรเดช" ถูกนำมาตีความใหม่ภายใต้สถานการณ์วิกฤตการเมืองไทยรอบล่าสุดที่กินเวลานานเกือบ 2 ทศวรรษ Scoop ๒๔๗๖ กบฏบวรเดช ๓ มุมมอง กรณีกบฏบวรเดช -ปฐมาวดี วิเชียรนิตย์ -ผศ.ดร. ศรัญญู เทพสงเคราะห์ -นริศ จรัสจรรยาวงศ์ "มรดก" หลังปราบกบฏบวรเดช Interview คุยกับหลาน ปรีดี พนมยงค์ ดร. อนวัช ศกุนตาภัย ศาสตราจารย์ประจำสถาบันปาสเตอร์ ผู้พัฒนาวัคซีนไข้เลือดออกชนิดใหม่