รายละเอียด

เมิ่งจื่อกล่าวว่า “ที่สถิตอยู่ในตัวมนุษย์ก็ใช่ว่าจะไร้จิตแห่งครรลองมนุสสธรรม แต่การปล่อยปละละทิ้งมโนธรรมไปจากตัวก็เปรียบได้กับปล่อยให้คมขวานมาลิดรานล้มโค่นต้นไม้ คอยตัดคอยบั่นทุกคืนวัน แล้วจะยังคงความงามอยู่ได้หรือด้วยการบำรุงเลี้ยงของวันคืนจนถึงยามรุ่งอรุณเริ่ม ความชังความชอบชั่วดีที่ใกล้เคียงกับความเป็นมนุษย์ก็พอมีอยู่บ้าง แต่ครั้นเมื่อกอปรกรรมบำเพ็ญกิจไปในระหว่างวัน ก็เบียนบ่อนทำลายจนบางเบาลง เมื่อบ่อนเบียนเวียนซ้ำอยู่ร่ำไป พลังอันสั่งสมมาแต่ค่ำคืน ก็ไม่พอเหลือให้เก็บออมไว้ เมื่อพลังแต่ค่ำคืนไม่เหลือเก็บไว้ ช่องว่างทางจำแนกจากสัตว์เดรัจฉานก็ไม่ห่างนักแล้ว ผู้คนที่เห็นเดรัจฉานชาติในตัวผู้คนนั้น ก็ย่อมหลงคิดไปว่าไม่เคยมีคุณสมบัติอยู่มาก่อน ทั้งนี้หรือใช่ว่าเป็นธรรมชาติธาตุแท้ของมนุษย์ผู้นั้น ดังนี้ หากได้รับการบำรุงเลี้ยง ย่อมไม่มีสิ่งใดที่ไม่เจริญเติบใหญ่ หากสูญเสียการเลี้ยงบำรุง ก็ย่อมไม่มีสรรพสิ่งใดที่ไม่เสื่อมทำลายลง"